مهرشهر آموزشگاه موسيقي

شايد شما هم دچار اين مشكل شده باشيد كه هنگام كوك كردن سازتان سيم پاره ميشود . اين موضوع براي اكثر دوستان عذاب آور است . نه اينكه سيم هزينه زيادي داشته باشه و يا كم ياب باشد . يك موقع سر تمرين يا اجرا هستيد ، سيم پاره ميشود و كار ما لنگ ميشود . واقعا راه كارش چي هست و چگونه بايد كوك كنيم ؟

چگونه كوك كنيم كه سيم پاره نشود؟

معمولا اين اتّفاق براي نوازندگان مبتدي مي افتد . به دوعلت  1 – با قلق گوشي ساز خود آشنا نيستند      2 – با محدوده صداي نت ها آشنا نيستند

براي مورد اول بايد خدمتتون عرض كنم كه ، وقتي قصد داريد يك سيم را كوك كنيد ، گوشي رابين انگشتان سبابه وشصت قرار دهيد و خيلي آرام آن را بچرخانيد .  هنرجويان مبتدي معمولا چون دقيق نميدانند چقدر بايد فشار جهت چرخش گوشي ايجاد كنند ، لذا يك لحظه سيم زياد كشيده ميشود و پاره ميشود  . پس پيشنهاد ميكنم خيلي آرام گوشي را بچرخانيد .

در مورد قسمت دوم بايد عرض كنم خدمتتون كه اگر با تيونر كوك ميكنيد وقصد داريد سيم اول را كوك كنيد ، تيونر شما بايد حرف c را نشان دهد به همراه يك عدد كنارش « يعني علائم بمل و كرن و ديز ، كنار حرف سي نباشد » به اين صورت C4 و همينطور سيم دوم يعني سيم « سل » بايد حرف G3 را روي تيونر نشان دهد بدون علائم اضافي كنار نت اصلي  . اگر حس كرديد سيم دارد زياد سفت ميشود و كوك نميشود بدانيد كه يك جاي كار را اشتباه ميكنيد . پس دست نگه داريد . يك پيشنهاد دارم براتون . براي اينكه به تيونر وابسته نشويد و كم كم به صورت گوشي كوك كنيد ، فقط سيم اول را دو كوك كنيم ، بعد پرده سُل روي سيم اول را بگيريد و سپس چند بارمضراب بزنيد . حالا به صداي سُل خوب گوش كنيد . طبق اين صدايي كه ميشنويد سيم دوم را سل كوك كنيد . سيم سوم هم به همين صورت . به سيم اول« نت دو »  به صورت دست باز مضراب بزنيد . طبق اين صدا سيم سوم و چهارم را كوك كنيد . باز هم تاكيد ميكنم خيلي آرام كوك كنيد . با اين روش هيچوقت سيم سه تار شما پاره نميشود .

نويسنده : علي اقبال

اگه تازه شروع به نواختن سه تار كرديد اين مطلب رو بخونيد. من هم اوايل كه شروع كرده بودم مثل شما اين مشكل رو داشتم. اما چاره كار چيه؟ شما يا بايد گوشتون قوي باشه يا ببريد پيش يه دوستي يا آشنايي كه تجربه داره تا براتون كوك كنه. اما اگرم حوصله اين زحمت هارو نداريد .اول با تيونر شروع كنيد. در مطالب قبلي كار باتيونر رو آموزش دادم. اما خوب حالا جزئي تر به بحث كوك سه تار ميپردازيم.

كوك سه‌ تار

ببينيد دوستان كوك اصلي سه تار «دو-سل-دو-دو» يعني از پايين سيم سفيد دو ، سيم وسط سيم زرد سل و دو سيم كنار هم «سفيدو زرد» دو كوك ميشوند. اما معمولا در سه تار «نت دو» يك پرده پايينتر از دياپازون  كوك ميشود . يعني « سي بمل ».همچنين نت سل « فا » كوك ميشود . البته پيشنهاد ميكنم واسه شروع كار طبق تيونر همون «دو - سل – دو – دو » كوك كنيد. پس دقت كنيد روي تيونر  سيم هاي سه تار را مانند جدول زير كوك كنيد. البته تيونر نتها را به صورت الفبايي نشون ميده . ترتيب نتها به صورت هجايي و الفبايي در جدول زير مشخص شده

زماني كه صداي نت هارو شناختيد. ديگه فقط سيم اول رو با تيونر كوك ميكنيد بعد به صورت گوشي بقيه سيم هارو با توجه به  سيم اول كوك ميكنيد. واژه«گوشي» يعني  صداي نت ها در ذهن شما نقش بسته و نياز به دستگاه تيونر نيست . بعدها هم ديگه همون سيم اول هم خودتون گوشي پيداش ميكنيد . يه نكته بهتون بگم : از پاره شدن سيم نترسيد بزاريد اونقدر سيم پاره بشه تا دستتون بياد  مقدار پيچوندن گوشي ها. در ضمن يك يا دو دست سيم سه تار يدكي بخريد . تا اگه  سيم  پاره شده خودتون سريع عوضش كنيد. احتمالا اول كار سيمها پاره بشه اما تجربه شما بيشتر ميشه تو شناخت نت ها پس ، از پاره شدن سيمها نترسيد . هميشه سعي كنيد از همون كاري كه ميترسيد واردش بشيد . چندبار شايد موفق نشيد . اما بلاخره ياد ميگيريد . و اين يادگرفتن اساسيه و موندگار . پس همين الان كه اين مطلب رو خونديد دست به كار بشيد .

مراحل كوك‌ سه‌ تار با استفاده از تيونر

۱ - دستگاه تيونر يا اپليكيشنش رو بزاريد جلوتون

۲ - به سيم اول سازتون «سيم سفيد» مضراب بزنيد ببينيد روي صفحه تيونر چي مينويسه با جدول بالا مقايسه كنيد .  هرچي نشون داد رو با شناخت دايره نت ها نزديك كنيد به نت دو، كه تيونر دو رو به شما حرف«سي» نشون ميده . خود عقربه تيونر شما رو راهنمايي ميكنه . پس سيم اولتون دو كوك ميشه

۳- سيم وسط « سيم زرد » رو هم طبق مراحل بالا سل كوك كنيد

۴ - سيمهاي بم يكم حساسيت بيشتري ميخاد . وقتي سيم سفيد رنگش رو دو كوك كرديد اون سيم زرد بم رنگ هم با تيونر دو كوك كنيد . بعد مضراب بهش بزنيد . گوشي هم تست كنيد كه دقيق هم صدا باشه .

اين مراحل كه گفتم رو چند بار تكرار كنيد ديگه راحت ميتونيد خودتون سازتون رو كوك كنيد .

براي هر نوازنده‌اي تيونر حكم آچار فرانسه رو داره. تيونر وسيله‌اي هست كه به شما در كوك كردن سازتون كمك مي‌كنه. بعضي از نوازنده‌هاي حرفه اي با اينكه از طريق شنيدن مي‌تونن كوك مناسب سازشون رو پيدا كنن ولي باز ترجيح ميدن تا از تيونر استفاده كنن چون دقت خيلي بالايي رو به اون ها ميده. تيونر يه دستگاهه كه داخلش يه ميكروفونه كه صداي ساز شمارو ميگيره و طبق برنامه هايي كه بهش دادن (الگوي نت ها) صداي ساز شما رو با نت هاي اصلي مقايسه ميكنه و روي نمايشگري كه داره بهتون نشون ميده كه چه نتي رو داريد مينوازيد . مثلا ساز سه تار سيم اولش نت دو بايد باشه ، وقتي مضراب بزنيد تيونر بهتون ميگه اين كه زديد الان مثلا( فا) هست يا هرچي ديگه . بعد با علائمي بهتون ميگه بريد بالاتر يا بياين پايينتر تا به نت دلخواهتون برسيد . خلاصه با يكم تمرين پيداش ميكنيد . در دستگاه هاي تيونر امروزي دوتا وسيله ديگه هم اضافه شده يعني( سه تا دستگاه )در يك دستگاه . دياپازون و مترونوم هم داخل همين دستگاه تعبيه كردن كه ايشالا در مطالب بعد براتون كامل توضيح ميدم. اين يه شناخت كلي از تيونر بود .

روش كار با تيونر

در اين دستگاه يك صفحه نمايشگر ديجيتالي وجود داره كه يه عقربه و يه سري درجه بندي و علائم روش نشون داده شده ، حالا ميخايد سازتون رو كوك كنيد وقتي سيم مورد نظرتون رو به صدا درمياريد دستگاه اون نت رو روي صفحه بهتون نشون ميده . سمت چپ و راست دستگاه دو تا ال اي دي  قرمز قوجود داره كه اگه نت مورد نظر شما پايينتر بود ال اي دي سمت چپ روشن ميشه يعني كوك رو ببريد بالاتر  و اگر نت بالاتر بود ال اي دي سمت راست روشن ميشه يعني كوك رو بياريد پايين تر  و اگر نت شما دقيق تيون شده باشه ال اي دي وسط كه سبز رنگه روشن ميشه . جديدا اپليكيشن هاي توليد شده كه دقيقا كار اين دستگاه رو انجام ميده و شما با نصب اون روي گوشيتون راحت ميتونيد ازش استفاده كنيد .

notebnote.com

واسه خيلي از علاقه مندان به موسيقي ايراني كه تازه قصد شروع ساز دارند اين سوال پيش مياد كه تار كار كنم يا سه تار . تفاوتش چيه. كدوم سختتره. خوب سوال خوبيه. چون خيلي شبيه به هم هستن. از نظر جنس صدا و نت و پرده ها شباهتهاي زيادي بين تار و سه تار وجود دارد

شباهت هاي فني تار و سه تار

اگه بخواهيم از نظر پرده حساب كنيم كه تعدادشون يكي هست . جفتشون ۲۵ پرده دارند . از نظر سيم ميدانيم كه سه تار «چهار سيم » دارد به نام هاي « دو -سل -دو-دو » . تار هم دقيقا همين سيمها رو داره فقط از هركدوم ۲ تا دارد . يعني « دو دو - سل سل- دو دو » يعني در كل، تار ۶ عدد سيم دارد. سيم اخري ضخيم تر به همراه سيم كنارش دو كوك ميشوند . انگشت گذاري ها در تار و سه تار شبيه بهم هستن . در تار چون دسته ضخيم تر است مقداري انگشت گذاري سخت تر ميشود . اما اساسا شبيه به هم هستن.
روي كاسه سه تار صفحه چوبي وجود دارد و با تغييرات هوا و رطوبت تغييري نميكند و صدايش كمتر و ضعيفتر از تار است . سه تار ناله هاي احساسي و سوز ناكتري دارد.  روي كاسه تار پوست قرار دارد. پوست وسعت و طنين بيشتري به صداي ساز ميدهد . اما مشكل پوست اين است كه با كوچكترين تغييرات هوا صداي ساز تغيير ميكند . مخصوصا رطوبت،در فضاي مرطوب پوست تار شل ميشود و ساز صداي خيلي بمي پيدا ميكند . كاسه سه تار معمولا از تركه هاي چوب ساخته شده و ملاقه اي شكل است . اما كاسه تار از كنده درخت توت ميسازند. به اين صورت كه كنده درخت توت را از وسط به دو نيم ميكنند ، طبق الگويي داخل انهارا ميتراشند و بهم متصل ميكنند . از نظر مضراب اگر بخواهيم مقايسه كنيم ، مضراب سه تار با ناخن زده ميشود و انگشت سبابه به صورت رفت و برگشت سيم را به صدا درمي آورد. اما مضراب تار يك تكه فلز برنجي است كه در انتهاي آن موم قرار دارد . انرژي مضراب تار از حركت مچ توليد ميشود و مضراب بين انگشت شصت و سبابه و كناريش قرار ميگيرد و با حركت بالا و پايين مچ به سيم  ضربه ميزند . از نظر شخصيتي بخواهيد در نظر بگيريد سه تار مثل دختر است. (ظريف و طناز) و تار مثل پسر است (قوي و چابك) است . پس سعي كنيد باهاشون مثل روحياتشون برخورد كنيد.

تار بهتر است يا سه تار؟

اين سوال را خيلي از دوستان ميپرسند. ولي اين سوال مقداري بي معني است . چون واقعا بايد ببينيد به كدوم علاقه داريد. از نظر مبلغي سه تار ارزانتر از تار است به عنوان مثال اگر يك سه تار معمولي۴۰۰ هزار تومن باشد يك تار مبتدي 1 ميليون تومان است. 

www.notebnote.com

o طرز نگهداري تكنيك پس از كسب آن مسئله‌اي بس مهم مي‌باشد. واضح است كه اجراي كامل يك اثر موسيقي فقط با برخورداري از يك تكنيك روان و پخته ميسر است.

o اگر نوازندگان جوان و بي‌تجربه قبل از هر چيز تصورشان از تكنيك نوازندگي آسان و روان نواختن باشد، در اشتباه هستند. البته سرعت در نواختن پراهميت است، ولي به هيچ وجه آن را نمي‌توان تنها مسئله‌ي مهم دانست. تكنيك خوب آن است كه حامي و پشتيبان تخيل نوازنده باشد و در نتيجه نوازنده بتواند با درك اثر و كمك ساز آن طوري كه بايد وظيفه خود را ادا كند.

o انگشتان ما بايد هميشه طوري در اطاعتمان باشند كه تا وقتي از آنها نخواسته‌ايم عملي از خود بروز ندهند. براي رسيدن به اين هدف انگشتان خود بايد طوري را تربيت كنيم كه به وظيفه‌اي كه ما از آن‌ها توقع داريم، عمل نمايند؛ يعني چيزي كه براي يك اجراي خوب مورد توجه و لزوم است. تكنيك و ارائه درست يك اثر در موسيقي چنان به هم ديگر بستگي دارند كه گاهي به آساني نمي‌توان گفت حد فاصل هر يك چيست و يكي در كجا پايان مي‌يابد و ديگري در كجا آغاز مي‌شود. فقدان تكنيك كامل در اجراي هر قطعه موسيقي اثر كاملا نامساعدي دارد.

o نوازندگان جوان بايد آگاه باشند كه تمرين هدف اصلي آنان نيست؛ بلكه بدون شك وسيله‌اي بسيار مفيد و مورد لزوم براي پيشرفت به سوي هدف‌هاي بالاتر است ولي هرگز آخرين هدف و غايت نيست. بنابرين، يك مربي خوب قبل از اين كه شاگردانش را به تمرين وادارد، بايد هميشه برايشان روشن كند كه قصد آنان از هفته‌ها تمرين روي يك اتود معين چيست چه نتيجه‌اي كسب خواهند كرد.

o شخص بايد در هر حال چنان با فداكاري و تمركز حواس تمرين نمايد كه تصور كند در مقابل گروهي برجسته و منتخب از موسيقيدانان مي‌نوازد. اتودها و تمرين‌ها بايد چنان نواخته شوند كه تصور شود هيچ چيز زيباتر از آنها نيست.

o هيچ كس نمي‌تواند بيشتر از سي يا چهل دقيقه با تمركز كامل حواس به تمرين بپردازد. بنابرين، توصيه مي‌شود كه اوقات تمرين در طول روز تقسيم شوند، به طوري كه بين آنها به حد كافي اوقات فراغت وجود داشته باشند. تمرين خوب فقط به آهستگي انجام‌پذير است. شخص بايد تقريباً يك سرعت آرامي را براي نواختن انتخاب كند تا در نتيجه بتواند حتي قسمت‌هاي پيچيده‌اي را كه بايد منظم و يكنواخت نواخته شوند، با اعصابي راحت بنوازد و آنها را در حافظه خود بسپارد. در غير اين صورت، گذشته از اين كه احتمال دارد اشتباهات به صورت عادت درآيند، براي فرا گرفتن قسمت‌هاي مزبور سه يا چهار برابر وقت بيشتر لازم است.

o اگر شخص در حين تمرين دچار اشتباهي از قبيل نواختن يك نت نابه‌جا يا يك تكيه غلط يا يك وزن نادرست گردد، بايد بلافاصله درصدد رفع آن برآيد و به تصحيح آن بپردازد. اين از واجبات است كه شخص هر روز مقداري از وقت خود را به قصد رفع خستگي بنوازد، به خصوص وقتي كه قبل از آن چند ساعتي را به طور جدي به كار و تمرين پرداخته باشد. مع ذلك، نبايد فراموش شود كه بي‌قيد نواختن با بي‌دقت نواختن فرق كلي دارد.

تاليف : آندور فولدز (پيانيست مجار)

ترجمه : دكتر سعيد خديري

ahmadkheradju.blogsky.com

علت به هم خوردن كوك در رابطه با ساز تار

1.سيم     2.گوشي     3.بيخ دسته       4.سر پنجه

1. سيم ها در دو صورت باعث در رفتن كوك ميشوند يكي از طرف سيم گير كه اگر سيم خوب پيچيده نشود موجب شل شدن و ناكوكي ميشود.دوم از سمت گوشي كه اگر تعداد دور هاي سيم به گوشي خيلي كم و يا زياد و يا كاملا محكم به گوشي پيچيده نباشد كه امتحان آن كشيدن سيم از وسط به سمت بالا ميباشد.

2.اگر سوراخ هاي گوشي كاملا جفت و جذب نباشند و گوشي از يك طرف يا دو طرف در جاي خود حركت كند و يا هنگام كوك كردن پله پله و يا پرش داشته باشد و يا حركت گوشي به نرمي نباشد.

سوراخ گوشي ها كونيگ زياد داشته باشد كه باعث درامدن گوشي شود.

(در اين دومورد در رفتگي مشخصا از يك سيم كاملا محسوس است)

3.اگر بيخ دسته ترك داشته باشد كه هنگام نواختن كوك كلي تغيير ميكند با كمي حركت دسته تغيير صدا مشخص ميشود.

4.اگر سرپنجه ترك خورده باشد و يا اتصالات آن جدا شده باشد كوك عدم ثبات و دايم احتياج به كوك كردن دارد.

(در مورد سه و چهار كوك كلي عدم پايداري و همه سيم ها احتياج به كوك دارد)

عوامل چفت نبودن سيم ها در تار

1.سيم    2.شيطانك    3.خرك    4.موارد پرده و يا استخوان

1.اگر سيم ها كهنه باشند و يا يكي از سيم ها كشش بيشتري داشته باشد و يا نو و كهنه باشد و يا دو سيم متفاوت باشد.

2.ارتفاع جفت سيم ها از روي شيطانك تا استخوان يكي نباشد.

3.شيار خرك هماهنگ با سطح دسته نباشد(در اغلب خركها شيار هاي متعددي وجود دارد كه بايد فاصله دو سيم از شيطانك تا خرك مساوي و موازي باشد)

يا به عبارتي آخرين نقظه عبور سيم ها روي خرك و شيطانك يكي نباشد.

4.يك دست نبودن پرده ها (نازك و ضخيم)يا گره دار باشد.

استخوان در بعضي جاها فرورفتگي و يا ناهمواري داشته باشد.

maktabkhanemirza.ir

. مشاورۀ رايگان

. در همۀ سطوح و براي همۀ سنين

.در نظر گرفتن شيوه اي منحصر به فرد براي آموزش هر هنرجو به تناسب ويژگي ها، توانايي ها و علائق شخصي

زير نظر اساتيد مجرب

تماس: 

09361890088

026-3353070