در قرن حاضر نواختن اين ساز دچار تحولات زيادي شده است و هم اينك بيش از ده شيوه سه تار نوازي را داريم كه هر يك بر گرفته از شيوه قدما و تركيب آن با شيوه هاي ديگر از جمله سلايق شخصي است. اين تفاوت نواختن ها در عمل با استفاده از تنوع مضراب زني، موقعيت قرار گفتن دست مضراب زن بر روي صفحه ساز و نحوه پرده گرفتن توسط دست چپ حاصل مي شود. عواملي همچون نواخت ملايم بر روي سيم ها، تك سيم نوازي، شلوغ نوازي، تنبوري نوازي و سرعت مضراب و پنجه باعث مي شوند صداهاي متفاوتي از اين ساز شنيده شود. در عصر ناصرالدين شاه و مظفرالدين شاه، ميرزا عبدالله فرزند آقا علي اكبر فراهاني از نخستين كساني بود كه سه تار را، مانند تار يكي از سازهاي بنيادين موسيقي ايراني دانست و خود او نيز علاوه بر تار، نوازنده چيره دست سه تار بود. اما از آنجا كه در نخستين ضبط هاي موسيقي ايراني هيچ اثري از سه تار نوازي ميرزا عبدالله به ثبت نرسيده است، اطلاع دقيقي از شيوه نوازندگي سه تار او نداريم. پس از وي، شاگردش درويش خان شاخص ترين نوازنده سه تار زمان خود بود كه از او نيز هيچ نمونه صوتي بر جاي نمانده است. درويش خان علاوه بر تار، شاگردان ممتازي در نوازندگي سه تار داشت كه مي توان به نام هاي ابوالحسن صبا، ارسلان درگاهي، يوسف فروتن، سعيد هرمزي و كلنل علي نقي وزيري اشاره كرد. وزيري با وجود آن كه شاگرد مستقيم درويش خان بود ولي در نوازندگي سه تار دنباله رو استادش نشد و يك شيوه كاملاً شخصي در پيش گرفت. سنت سه تار نوازي بر اساس رديف موسيقي ايران با تفاوت هايي در نحوه بيان، بعدها توسط احمد عبادي، داريوش صفوت، جلال ذوالفنون، محمدرضا لطفي و داريوش طلايي ادامه يافت.
شيوه نوازندگي اين ساز پس از ورود به راديو تغيير كرد. احمد عبادي فرزند كوچك ميرزا عبدالله در سال 1327 توسط اسماعيل نوّاب صفا به راديو دعوت شد و براي اوّلين بار در مرداد ماه سال 1327 صداي سه تارش از راديو پخش گرديد. پيش از آن شيوۀ قدما در نوازندگي سه تار بدين شكل بود كه تمامي سيم ها با يكديگر به صدا در مي آمد ولي عبادي شيوه خلوت نوازي يا تك سيم نوازي را سرلوحه كار خويش قرار داد. عبادي گر چه فرزند ميرزا عبدالله بود ولي مرگ زود هنگام پدر اين فرصت را به او نداد تا از محضرش استفاده كند. بنابراين بعدها نوازندگي سه تار را از خواهران خود خصوصاً ملوك خانم كه سه تار را به شيوۀ پدر مي نواخت فرا گرفت. با اين وجود، عبادي شيوه سه تار نوازي پدر را دنبال نكرد و خود در اين فن، صاحب شيوه مخصوصي شد.
پس از فوت استاد صبا شيوه نوازندگي قدما چندان پيگيري نشد و سه تار نوازي عملاً به سلايق شخصي ميل كرد. به عبارتي هر يك از نام آوران نوازندگي اين ساز با استفاده از منابع مختلف و لحاظ سليقه هاي شخصي به الگوهاي متفاوتي از نوازندگي سه تار دست يافتند. اين تفاوت ها به گونه اي است كه يك شنونده كم آشنا هم با چند بار گوش دادن متوجه آن ها مي شود. از شاگردان مستقيم ابوالحسن صبا مي توان به دكتر داريوش صفوت، دكتر تفضلي و محمود تاجبخش اشاره كرد.
از ديگر نوازندگان مطرح سه تار مي توان به نام هاي عطا جنگوك، داريوش پيرنياكان، مسعود شعاري، بهداد بابايي، رامين جزايري و فرشاد توكلي اشاره كرد كه برخي از ايشان تلفيقي از شيوه هاي گوناگون همراه با سليقه هاي شخصي را در سه تار نوازي سنتي دنبال مي كنند و برخي ديگر مانند رامين جزايري و فرشاد توكلي دنباله رو شيوه ابوالحسن صبا هستند.
سه تار سازي سبك، كم حجم و نسبتاً ارزان قيمت است و صدايي ملايم دارد. به همين دليل علاقه مندانش بيشتر از ديگر سازهاي ايراني مانند تار، سنتور و كمانچه هستند.
منبع:farabisoft.com